Grzegorz Nurek: Organizujesz kwestę na rzecz oddziału wojskowego, w którym służy Serhij Żadan. Skąd ten pomysł?

Andrzej Stasiuk: Ukraina potrzebuje pomocy. Serhij Żadan jest naszym przyjacielem, naszym autorem [wydawnictwo Czarne publikuje jego książki – dop. red.], jest żołnierzem. W trakcie festiwalu Boska Komedia w Krakowie w Narodowym Starym Teatrze wolontariusze, w tym i ja, będziemy zbierać datki do puszek. Oprócz tego będziemy rozdawać ulotki z numerem konta bankowego naszej fundacji Linia frontu na które będzie można dokonywać wpłat. Możecie państwo wesprzeć finansowo jednostkę wojskową Żadana i Ukrainę. Przyjaciel Zenek Wojtas jest teraz w trasie do Charkowa aby dostarczyć tam pickupa i antydronowy sprzęt. Potrzeby są ogromne. Nasza fundacja koncentruje się na zakupie pickupów. Są niezbędne na froncie aby przywieźć amunicję czy żołnierzy, za powrotem ewakuować rannych. Przeprowadzamy też szkolenia medyczne dla ukraińskich żołnierzy. Linia frontu to skromna, powiatowa fundacja. Tworzą ją ludzie dobrej woli stąd, z Gorlickiego i okolic. Nie mamy olbrzymich zasięgów. Mimo to wysłaliśmy już do Ukrainy trzy pickupy, wyciągarki, inny potrzebny sprzęt. 

Czy miałeś już okazję zobaczyć spektakl „Matki. Pieśni na czas wojny" czy też zobaczysz go dopiero podczas festiwalu?

Nie widzialem tego spektaklu. Zobaczę go w trakcie festiwalu dwukrotnie. To fantastycznie że uda się połączyć sztukę z pomocą.

Nie uważasz że najwyższy już czas aby szwedzcy akademicy dostrzegli potencjał ukraińskiej literatury i nagrodzili literacką nagrodą Nobla któregoś z pisarzy ukraińskich? Żadan, Andruchowycz, Zabużko, wielu innych... – doprawdy jest z kogo wybierać.  

[śmiech] W wydawnictwie Czarne pracujemy nad tym. To są także zakulisowe działania, szczegółów nie mogę zdradzać.

Napisałeś kilka sztuk dla teatru. Masz w planach napisanie kolejnej?

Wszystkie sztuki pisałem na zamówienie. Nie jestem zawodowym dramaturgiem. Gdy zgłaszał się do mnie reżyser czy ktoś z teatru to po prostu podejmowałem wyzwanie. Z różnym powodzeniem. Nie mam teraz takich planów, nie piszę kolejnej sztuki. Wcześniej raczej pisałem teksty dla teatru, a nie sztuki. Dopiero reżyser robił z nich sztuki jak np. Mikołaj Grabowski, z którym najlepiej mi się współpracowało. 

Może podczas festiwalu Boska Komedia reżyserzy sobie o tobie przypomną?

Będę strzygł uszami.

---

Rozmawiał Grzegorz Nurek

---

Andrzej Stasiuk – pisarz, podróżnik, autor wielu znakomitych opowiadań i powieści, ostatnio opublikował „Rzekę dzieciństwa" ( Czarne, 2024). Laureat m.in. nagród Nike i Gdynia. Z żoną Moniką Sznajderman prowadzi wydawnictwo Czarne. Od początku inwazji Rosji na Ukrainę zaangażowany w pomoc uchodźcom i ukraińskiemu wojsku.

---

Fot. Tomasz Leśniowski | Andrzej Stasiuk. Festiwal Góry Literatury, 2023 | CC BY-SA 4.0